Filtr oddechowy służy do zabezpieczenia zawartości zbiornika przed czynnikami zewnętrznymi oraz do filtracji oparów cieczy z zabezpieczanego zbiornika. Najczęściej montowany jest razem z zaworem oddechowym, który wyrównuje ciśnienie w zbiorniku. Najczęściej spotyka się filtry oddechowe klasy sterylizującej, stosowane głównie w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym, biotechnologicznym czy spożywczym. Tego typu filtry są okresowo wymieniane i sterylizowane, aby zachować swoje właściwości.
Filtr oddechowy składa się z obudowy filtra oddechowego wyposażonej w otwory odpowietrzające oraz wkładu filtracyjnego służącego do separacji zanieczyszczeń. W tego typu obudowach stosuje się wkłady świecowe lub wkłady membranowe. Filtry oddechowe wykonywane są ze stali nierdzewnej lub stali kwasoodpornej. Najczęściej stosowane są w branży farmaceutycznej, spożywczej czy biotechnologicznej w celu zabezpieczenia zawartości zbiornika przed skażeniem.
Filtr oddechowy montuje się na króćcu za pomocą kompatybilnego przyłącza. Najczęściej montowany jest na zbiorniku magazynowym w jego najwyższym punkcie. Należy okresowo kontrolować stan wkładu filtracyjnego i w razie konieczności wymienić go na nowy.
Filtr oddechowy instalowany jest często w komplecie z zaworami oddechowymi, które służą do wyrównywania ciśnienia w zbiorniku np. podczas jego napełniania lub opróżniania, zapobiegając eksplozji bądź implozji. Instalacja takiego zestawu zapewnia więc ochronę zbiornika przed uszkodzeniem na skutek wystąpienia nadciśnienia lub podciśnienia przekraczającego dopuszczalną wartość, przy jednoczesnym zabezpieczeniu jego zawartości. W przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i biotechnologicznym największą rolę odgrywa filtr oddechowy klasy sterylizującej, który stanowi nie tylko barierę mechaniczną, ale także chroni zawartość zbiornika przed skażeniem mikrobiologicznym. Filtr taki należy okresowo sterylizować. Typowe rodzaje przyłączy do filtrów oddechowych to tri clamp lub śrubunek mleczarski.
Filtry oddechowe adsorpcyjne mogą pełnić w przemyśle dwojaką rolę. Po pierwsze, chronią zawartość zbiornika przed wilgocią oraz zanieczyszczeniami zewnętrznymi (zarówno cząstkami stałymi, jak i gazami). Po drugie, zapobiegają przedostawaniu się na zewnątrz oparów magazynowanej cieczy, co jest szczególnie istotne w przypadku przechowywania niebezpiecznych substancji. Ze względów bezpieczeństwa (ryzyko wybuchu na skutek zmian ciśnienia) nie można zbiorników zupełnie oddzielić od otoczenia, dlatego też konieczne jest stosowanie odpowiednich filtrów. Działanie urządzenia takiego jak filtr oddechowy adsorpcyjny opiera się na zjawisku adsorpcji, w którym cząsteczki, atomy lub jony wiązane są na powierzchni adsorbentu. Rolę adsorbentu mogą pełnić różne złoża, np. węgiel aktywny, silikażel, sita molekularne. Złoże dobiera się w zależności od tego, jaką substancję chcemy zaadsorbować.
Filtry oddechowe do wody demi są szczególnym rodzajem filtrów oddechowych adsorpcyjnych i służą przede wszystkim do adsorpcji dwutlenku węgla. Podczas poboru wody ze zbiornika jest ona narażona na kontakt z CO2 zawartym w powietrzu, co w przypadku wody demineralizowanej jest bardzo niepożądanym zjawiskiem. Złożem wykorzystywanym w urządzeniach takich jak filtry oddechowe do wody demi są zeolity, stanowiące sita molekularne zdolne do adsorpcji CO2. Obudowy filtrów oddechowych wykonywane są analogicznie jak dla standardowych filtrów adsorpcyjnych. Filtry oddechowe można stosować także jako zabezpieczenie wody demineralizowanej znajdującej się w zbiorniku od czynników zewnętrznych. Kopuła osadzona na szczycie filtra pozwala na skraplanie pary wodnej, gdy w zbiorniku znajduje się gorąca woda. Konstrukcja filtra oddechowego posiada także specjalne przyłącza do odprowadzania skroplin.
DIN; ISO; SMS
Filtry oddechowe mają ogromne znaczenie w wielu gałęziach przemysłu. Chronią zawartość zbiorników przed czynnikami zewnętrznymi, zapobiegając przedostawaniu się zanieczyszczeń do ich wnętrza. W przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i biotechnologicznym największą rolę odgrywa filtr oddechowy klasy sterylizującej, który stanowi nie tylko barierę mechaniczną, ale także chroni zawartość zbiornika przed skażeniem mikrobiologicznym. Filtr taki należy okresowo sterylizować.